MATERI BHS. JAWA KLS 8: 3. WAWANSABDA/ WAWANCARA

 

WAWANSABDA/ WAWANCARA

1.         Tegese

Wawancara yaiku kegiatan dhialog antarane pewawancara utawa wong sing golek informasi lan narasumber. Pewawancara yaiku pawongan sing golek informasi, dene narasumber yaiku wong sing dadi sumbere pitakonan. Narasumber kudu wong sing ngerti sakabehe informasi sing dibutuhake.

Tujuane wawancara yaiku golek warta, informasi, katrangan ngenani sawenehe bab kanggo kaperluan tartamtu. Tuladha, wartawan kang lagi golek warta, murid-murid kang oleh tugas nindakake panliten, lan sapanunggalane.

Teks wawancara yaiku teks sing nggambarake pacelathon utawa dhialog antarane pewawancara karo narasumber.

 

2.         Tata Rakite Wawansabda


 

3.         Jinis-jinise Wawansabda

a.    Wawancara Kapimpin

Yaiku wawancara sing daftar pitakonane disusun luwih dhisik.

b.    Wawancara Bebas

Yaiku wawancara sing daftar pitakone ora disusun luwih dhisik.

c.    Wawancara Tinarbuka

Yaiku wawancara sing wangsulane ora winates.

d.    Wawancara Katutup

Yaiku wawancara sing wangsulane winates.

e.    Wawancara Individu

Yaiku wawancara sing ditindakake dening sawijining pewawancara lan siji nara sumber.

f.     Wawancara Kelompok

Yaiku wawancara sing ditindakake dening saperangan wong ing wektu bebarengan.

 

4.         Unsur Basa Wawansabda

Ing sajrone nindakake wawansabda kudu netepi unggah-ungguhing basa Jawa kang trep. Iki digayutake karo sapa anggone nindakake wawansabda lan sapa kang diajak wawansabda. Ing ngisor iki bakal kaandharake ngenani undha-usuking basa Jawa.

a.    Basa Ngoko

Basa ngoko kaperang dadi loro, yaiku ngoko lugu lan ngoko alus.

1)    Basa Ngoko Lugu

Basa ngoko lugu mujudake basa kang ora kecampuran tembung-tembung krama inggil, isih wutuh nggunakake tembung-tembung ngoko kabeh. Panganggone katujokake marang wong sapadha-padha, dhuwuran marang adhahan, lan wong tuwa marang wong enom. Tuladhane:

a)     Reni dikongkon ibu tuku uyah.

b)     Kowe wis mangan durung?

2)    Basa Ngoko Alus

Basa ngoko alus yaiku basa kang wis kacampuran tembung-tembung krama inggil tumrap wong sing dijak guneman. Tembung kang dikramakake yaiku:

- Tembung kriya wong kang diajeni

- Tembung sesulih purusa wong kang diajeni

- Tembung pandarbe wong kang diajeni

- Panganggone katujokake kanggo

- Sedulur enom marang sedulur tuwa

- Wong sing kaprenah tuwa marang wong enom kang drajade luwih dhuwur

- Ibu marang bapak

- Kanca kang lagi kenal utawa durung raket Tuladhane:

                     a)       Reni diutus ibu tuku uyah.

                     b)       Panjenengan wis dhahar durung?


b.      Basa Krama

Basa krama kaperang dadi loro, yaiku krama lugu lan krama alus.

1)      Krama Lugu

Krama lugu mujudake basa krama kang tembung-tembunge lugu lan ora kena kacampuran tembung-tembung krama inggil tumrap wong sing dijak guneman.Panganggone katujokake kanggo wong sadrajad sing durung raket. Ing basa krama lugu ater-ater lan panambang uga dikramakake, kayata "di-" dadi "dipun-", "-ake" dadi "-aken", lan sapanunggalane. Tuladhane:"

                           a)       Reni dipunkengken ibu tumbas sarem.

                           b)       Sampeyan sampun nedha dereng?

2)     Krama Alus

Krama alus yaiku basa kang tembung-tembunge alus tumrap wong sing dijak guneman. Panganggone ditujokake kanggo anak marang wong tuwa, murid marang guru, lan sapiturute. Tuladhane:

                           a)       Reni dipunutus ibu tumbas sarem.

                           b)       Panjenengan sampun dhahar dereng?


5. Pedoman lan Teknik Wawansabda

Sadurunge nindakake wawansabda prayogane para siswa nggatekake pedoman lan

teknik kaya sing diadharake ing ngisor iki.

a.     Gawea rancangan kanthi becik sadurunge nindakake wawansabda marang narasumber.

b.     Temtokna ancas saka anane wawansabda sing bakal ditindakake.

c.     Adhedhasar ancas/tujuwan, temtokna narasumber kang mumpuni ing babagan kang dadi temane wawansabda. Iku kanggo nggolek informasi utawa katrangan-katrangan sing gumathok karo tujuwane wawansabda mau.

d.     Gawea daftar pitakonan jumbuh karo tema kang wis koktemtokake. Prayogane sadurunge nindakake wawansabda rembugna karo gurumu dhisik ngenani pitakonan- pitakonan sing bakal koktakokake marang narasumber kasebut. Aja nggunakake ukara- ukara kang ora cetha/gamblang supaya narasumber bisa mangsuli kanthi trep lan becik.

e.     Sabanjure nggawea pasarujukan ngenani wektu lan panggonan kanggo wawansabda karo narasumber.

f.      Nalika nindakake wawansabda luwih becik diwiwiti nganggo uluk salam lan tetepungan.

g.     Guneman dibukak nganggo pitakonan bab kabar utawa bab kang umum (pambuka).

h.     Menehi pitakonan kanthi sopan, pitakonane ora mirangake narasumbere.

i.       Njaluka idin kanggo moto utawa ngrekam wawansabda sing ditindakake kasebut.

j.       Nutup wawansabda kanthi tetembungan matur nuwun marang narasumbere.

k.     Pungkasana wawansabda kanthi uluk salam.

 

6.    Carane Nggawe Palapuran Asile Wawansabda

Sabubare nindakake wawansabda, para siswa kajibah nulis asile wawansabda awujud palapuran. Apa kang diandharake narasumber ditulis ing palapuran kang sabanjure dipresentasekake ing ngarep kelas. Wondene carane nulis palapuran asil wawansabda kaya ing ngisor iki.

 

a.     Perangan ngarep isine tema, wektu, panggonan, lan asmane narasumber kang diwawansabdani.

b.     Perangan kapindho isine asile wawansabda kang awujud pitakonan lan wangsulane. Sabanjure diowahi ing wujud ukara andharan.

c.     Perangan katelu arupa dudutan lan panyaruwe saka asile wawansabda.

d.     Tuladhane cengkorongan palapuran asile wawansabda

1)     Irah-irahan/Judhul

2)     Atur pangiring

3)     Daftar Isi

4)     Bab I Bebuka

a)     Landhesaning Wawansabda

b)     Maksud lan Tujuwan Wawansabda

c)   Metode lan Teknik Panulisan

5)     Bab II Pratelan Asiling Wawansabda

a)     Tema Wawansabda

b)     Wektu lan Papan Wawansabda

c) Laporan Asile Wawansabda

6)     Bab III Panutup

a)     Dudutan

b)     Panyaruwe

 

 

 

 

Komentar

Posting Komentar

Postingan populer dari blog ini

MATERI BASA JAWA 7: 3. TEKS CRITA WAYANG

  CRITA WAYANG Teks crita wayang kalebu teks narasi. Titikane teks narasi, kaya ing ngisor iki: a.      Wujude wacan narasi bisa dideleng saka perangan wewangunan utawa struktur sing bisa mangun wacan lan perangan basa kang dumadi saka panganggone tembung, lan ukara. b.      Tujuan panulisan lan pamacane wacan narasi kuwi kanggo panglipur sing bisa dijupuk pesan moral/nilai budi pekerti, lan hikmahe. c.       Fungsi wacan narasi saliyane wujud medhar gagasan lan ide, uga kanggo marisake nilai budi pekerti luhur.   STRUKTUR TES CRITA WAYANG 1.      Orientasi/ tetepungan yaiku nepungake/ngenalake paraga, papan panggonan, lan wektu kang bakal diandharake ing sajrone crita wayang. 2.      Komplikasi /reruwet yaiku perangan teks crita wayang kang nuduhake tuwuhe reruwet/ konflik. 3.      Resolusi /udharan yaiku perangan ing t...
Baca selengkapnya

MATERI BASA JAWA KELAS 9 : 3. PANATACARA LAN PAMEDHAR SABDA ( PIDHATO)

  PANATACARA LAN PAMEDHAR SABDA Yaiku ngomong ing ngarepe wong akeh kanthi ancas lan tujuwan tartamtu. A.      Tata rakite (Struktur teks) Panatacara lan pamedhar Sabda 1.       Salam pambuka, yaiku salam pakurmatan marang para tamu/rawuh utawa sing kepareng rawuh. Isine atur salam pakurmatan marang para rawuh lan sapa aruh tumrap para rawuh. Lumrahe kawiwitan kanthi tembung Assalamu'alaikum wr.wb., nuwun, kula nuwun, sugeng siyang, sugeng dalu, utawa salam liyane. 2.       Purwaka, yaiku atur pamuji syukur marang Gusti Allah, sarta atur panuwun marang para tamu sing kepareng rawuh. Saliyane iku uga bisa diwuwuhi, shalawat lan salam konjuk marang Nabi Muhammad SAW, mligine yen agamane Islam. 3.       Isi/wigatining atur/ancasing gati, yaiku apa kang dadi ancas/tujuwan adicara kang diadani dening panatacara utawa pamedhar sabda. Ing kene ye...
Baca selengkapnya

MATERI BHS. JAWA KLS 7: 4. TEMBANG KREASI

  TEMBANG KREASI   1.    TEGESE Tembang kreasi nuduhake salah sawijine karya sastra kang awujud geguritan. Ing kasusastran Jawa tradhisional, tembang iku mung kaperang dadi tembang macapat, tembang tengahan, lan tembang gedhe. Nanging ing pangrembakane jaman, tembang tradhisional kasebut di kreasi tanpa paugeran-paugeran kayadene ing tembang tradhisional. Wujude tebang kreasi ana loro, yaiku tembag campur sari lan tembang dolanan.   2.    TATA WANGUNE TEMBANG KREASI a.          Titi Laras Titi laras yen ana ing istilah seni musik saemper karo tangga nada . Asale saka tembung titi kang ateges angka, tulis, notasi, utawa lambang lan l aras tegese susunan nada. Dadi titi laras iku notasi tulis, huruf, angka utawa lambang kang nuduhake laras tartamtu. Titi laras, utawa cukup diucapake laras, kaperang dadi loro, yaiku: 1)      Laras slendro ‟Slendro‟ iku salah sijine lara...
Baca selengkapnya